Keep calm and carry on

Trump draait aan het tariefwiel alsof het een joystick is. Daarbovenop zoekt hij openlijk de confrontatie met de Federal Reserve en schuwt hij persoonlijke aanvallen op Fed-leden niet. Voor bedrijven en beleggers levert dit een cocktail van onzekerheid op. En toch: de grote aandelenindices blijven opmerkelijk dicht bij hun toppen.

Paul Krugman, Amerikaans econoom, Nobelprijswinnaar en columnist voor de New York Times, zocht in een recente column naar een verklaring voor dit fenomeen. Volgens hem draait het om kuddegedrag. Beleggers spiegelen zich aan elkaar. Zolang de massa rustig blijft, volgt iedereen die houding. Maar zodra het besef doordringt dat de massa het verkeerd ziet, slaat het om. Dan wil iedereen tegelijk door dezelfde smalle uitgang naar buiten – en ontstaan de scherpe correcties die we allemaal kennen.

Dat mechanisme herkennen wij, maar we zien er ook een andere laag onder. De kalmte van markten is óók geworteld in de ervaring dat vasthouden doorgaans beter werkt dan proberen te timen. Het is onder beleggers geen geheim dat bullmarkten historisch gezien veel langer duren en meer waarde opleveren dan bear­markten. Wie halverwege uitstapt, mist meestal het meest rendabele deel van de rit.

Juist daarom zijn correcties vaak het gevolg van capitulatie. Op zulke momenten wint de emotie het van de ratio: onzekerheid wordt angst, beleggers drukken alsnog op de verkoopknop, overtuigd dat dit keer “alles toch echt naar nul” zal gaan. Het tragische is dat de echte schade vaak niet in de correctie zelf ligt, maar in het te laat of helemaal niet meer terugkeren.

Het meegezonden plaatje – waarin de lengte en kracht van bull- en bear­markten naast elkaar staan – illustreert dit duidelijk. De periodes van groei zijn doorgaans veel langer en krachtiger, terwijl dalingen kort maar hevig zijn. De les is eenvoudig, maar niet gemakkelijk: kalm blijven wanneer het onrustig wordt, en de discipline hebben om correcties uit te zitten.

Onze conclusie ligt dicht bij die van Krugman: markten onderschatten vaak hoe ontwrichtend politieke of andere ontwikkelingen kunnen zijn. Maar waar hij het vooral duidt als “te laat reageren”, zien wij er óók de bevestiging in dat vasthouden de rationele keuze is – mits men de discipline weet op te brengen op het moment dat de druk maximaal is.